Elf là một chủng tộc xuất hiện trong các tác phẩm thần thoại của nhà văn J.R.R.Tolkien. Qua tiếng Việt, họ thường được gọi là Tiên.
Trong thế giới thần thoại của Tolkien thì Elf là những đứa con chính thức đầu tiên của thượng đế Eru lluvatar. Những người Elf không bị lão hóa theo thời gian, họ bất từ và miễn nhiễm với bệnh tật. Mặc dù vậy, người Elf vẫn có thể bị giết chết.
Về ngoại hình thì những người Elf thường cao, tai nhọn, cơ thể luôn tỏa ánh sáng. Mái tóc của họ có thể là màu đen hoặc vàng tùy vào địa điểm sinh sống. Elf có nhiều điểm giống với Con người, tuy vậy thì họ có tầm nhìn xa và thính tai hơn. Đôi chân của họ cũng nhanh nhẹn và linh hoạt hơn giúp họ có thể đi lại dễ dàng trên những địa hình hiểm trở.
Người Elf được phát hiện
Elf được cho là chủng tộc cao quý nhất từng sống tại Trung Địa. Ban đầu, họ được thức tỉnh bởi dòng nước Cuivienen và ngôi sao Yavanna.
Nhóm người Elf ban đầu chỉ gồm có 6 người, 3 nam và 3 nữ. Nhóm Elf ban đầu đó lang thang trong những khu rừng, họ sinh con đẻ cái và là những người đầu tiên sáng tạo ra âm nhạc, nghệ thuật và thơ ca.
Người Elf trong khu rừng Cuineve.
Trải qua một thời gian dài, những người Elf đã sống một cuộc sống yên bình dưới sự che chở của khu rừng thiêng Cuivienen.
Tuy nhiên, thời kỳ yên bình này đã kết thúc khi họ bị phát hiện bởi Melkor, chúa tể bóng tối đầu tiên của thế giới. Melkor ngay lập tức phái tới Cuivenen những linh hồn ác quỷ để do thám và gây ra những nỗi ám ảnh lên những cư dân Elf sống tại đó.
Một bộ phận lớn người Elf đã phải bỏ chạy khỏi khu rừng thiêng, nơi che chở họ, vì những nỗi sợ hãi ma quỷ. Khi ra đến thế giới bên ngoài, họ dễ dàng bị Melkor và bè lũ tay sai của ông ta bắt cóc.
Những người bị bắt cóc được đưa tới Utumno, nơi mà họ bị hủy hoại, tra tấn theo sự ý đồ đen tối của Melkor để rồi trở thành những con người có hình thù ghê rợn,nửa người nửa quỷ. Những người Elf bị biến đổi này về sau đã nhân rộng và trở thành một chủng tộc mới chính là Orcs.
Những người Elf còn lại tin tưởng vào sự bảo vệ của khu rừng Cuivenen và tiếp tục ở lại bất chấp sự ám ảnh bởi những bóng ma của Melkor.
Khi mà Valar Orome đến Trung Địa, ông đã tình cờ phát hiện ra sự tồn tại của những người Elf. Ban đầu, những người Elf mỏng manh và nhút nhát đã hoảng sợ trước Orome nhưng vị Valar nhân hậu này đã dần cảm hóa họ. Orome tỏ ra quí mến những người Elf và đặt cho họ cái tên là Eldar (Những con người của ánh sao) .
Orome sống với người Elf một thời gian và thực hiện hành trình trở về thiên quốc Valinor để thông báo cho chúa tể Valar Manwe biết về sự tồn tại của những đứa con đầu tiên của Eru Iluvatar.
Sau đó, Các Valar đã quyết định bảo vệ những người Elf khỏi sự quấy nhễu ma quỉ của chúa tể bóng tối Melkor. Vương quốc Valinor bắt đầu tổ chức một cuộc chiến tranh lớn với thế lực bóng tối của Melkor nhằm cứu Trung Địa khỏi tội ác của ông ta.
Trong thời gian đó, những người Elves vẫn sống tại khu rừng Cuivenen vẫn không hay biết gì về cuộc chiến lớn đang diễn ra ở phương Bắc.
Người Elf tới Aman
Sau khi Melkor bị bắt giam, Orome đã trở lại Cuivenen và mang một thông điệp từ các Valar tới những người Elf rằng từ đây họ có thể lên đường tới thiên giới Aman sinh sống.
Cảm thấy sức thuyết phục từ thông điệp mà Orome mang tới, hầu như tất cả dân tộc Elf đã lên đường vượt biển để tới Aman.Trong quá trình vượt biển, họ bị những trở ngại trên hành trình phân chia làm những nhóm khác nhau.
Nhóm Vanyar và Noldor là những người Elf đến được vương quốc Valinor sớm nhất. Nhóm Teleri là nhóm chậm nhất đã bị những cơn sóng đẩy dạt vào vùng phía Tây và phía Bắc của Trung Địa. Đa phần trong nhóm Teleri không thích nghi được với điều kiện sống ở biển nên đã di cư về vùng rừng Neldoreth, nơi mà về sau có tên là Doriath.
Một bộ phận khác của người Teleri sau này rốt cục vẫn tới được Aman và sinh sống chủ yếu tại đảo Tol Eressea rồi sau đó là Alqualonde. 1 nhóm Elf khác là Nandor ở lại Trung Địa và trở thành những tiên rừng sống tại Beleriand.
Cuộc sống của người Elf tại Aman
Những người Elf đầu tiên đến với Aman đã được dìu dắt bởi những vị thần Valar mà đặc biệt là Valar Aule, thần thợ rèn.
Tại đây, người Elves dòng Noldor đã lập một thành phố riêng và phát triển nó trở thành cực thịnh.Thời đại yên bình của người Noldor kết thúc khi Melkor được thả tự do từ nơi giam giữ của ông ta.
Một loạt những âm mưu chia rẽ của Melkor đã khiến cho Feanor, 1 hoàng tử đầy kiêu ngạo và tham vọng, sinh ra những tư tưởng nghi kỵ và oán thù đối với những anh em cùng cha khác mẹ của mình.Trong một lần thiếu kiềm nén, Feanor đã toan dùng gươm đòi tử chiến với Fingolfin, em cùng cha khác mẹ của mình. Vì hành động này mà Feanor đã bị những Valar trục xuất ra khỏi Tirion.
Cuộc nội chiến Alqualonde
20 năm sau, chúa tể Valar Manwe dự định tổ chức một lễ hội lớn nhằm xoa dịu tâm lý cho người Noldor nhưng chính vào lúc đó, Melkor và Nhện chúa Ungoliant đã hủy diệt 2 cây thần, phủ bóng tối lên Valinor, giết chết nhà vua Finwe của Noldor và ăn trộm 3 báu vật Silmaril của Feanor để chạy trốn về Trung Địa.
Sau cái chết bi kịch của đức vua Finwe, cơn thịnh nộ của Feanor đã lên tới đỉnh điểm. Ông ta tập hợp tất cả người Noldor tại Tirion và thuyết phục họ quay trở lại Trung Địa để truy đuổi Melkor và lấy lại 3 báu vật Silmarils.
Nhóm người của Feanor lên đường trở lại Trung Địa, trong quá trình vượt biển, họ có mâu thuẫn với những người Teleri tại Alqualonde và gây raCuộc nội chiến đầu tiên trong lịch sử tộc Elf.
Trải qua nhiều khổ nạn, những người Noldor đã đến được Trung Địa và thành lập ở đó những vương quốc mới để đối đầu với thế lực Melkor.
Cuộc chiến của những báu vật
Trong một thời gian dài, phe người Elf Noldor ở Trung Địa đã tập hợp được quanh mình rất nhiều những đồng minh trong cuộc chiến chống lại chúa tể bóng tối Melkor.
Thành phần liên minh của họ đa phần là những người Elf sống ở nhiều khu vực khác nhau trên khắp Trung Địa, số còn lại bao gồm cả người Dwarf và Con Người.
Con người dần dần di tản từ phương Đông để đến với Beleriand. Lúc bấy giờ,Trung địa có 2 chủng tộc người lớn là Edain và Easterling. Người Edain bình đẳng, ưa chuộng hoa bình đã trở thành đồng minh và sống hòa trộn vào giữa những người Elf còn tộc Easterling hiếu chiến lại đầu quân cho phe bóng tối của Melkor.
Những cuộc chiến giữa 2 phe Melkor và Noldor kéo dài hàng thế kỷ, đã có những thắng lợi nhất định cho phe liên minh Noldor. Một viên trong những báu vật Silmaril đã được lấy lại khỏi Melkor nhưng chính nó lại là nguyên nhân dẫn đến một trường bi kịch lớn cho dân tộc Elf ở Beleriand.
Những người đồng minh, anh em, họ hàng quay ra chém giết lẫn nhau để chiếm đoạt báu vật Silmaril cho riêng mình. Những cuộc nội chiến đã dẫn đến sự diệt vong của vương quốc Doriath hùng mạnh và gây ra cái chết cho gần như tất cả những người chủ chốt thuộc gia tộc Feanor.
Chỉ 1 trong số họ được biết đến là còn sống, đó là Maglor, đôi khi người ta nhìn thấy ông một mình dạo bước trên những bờ biển và hát những bài hát kể về những thảm kịch đau đớn của người Noldor ở Trung Địa.
Thời kỳ sau này
Sau sự sụp đổ của Beleriand trong Cuộc chiến Thịnh Nộ, những người Elf cuối cùng cũng được các Valar cho phép trở lại Aman.
Một số người họ chọn ở lại Trung Địa và sáng lập ra những vương quốc riêng. Người Noldor, một bộ phận trở về thiên giới Aman, còn một bộ phận khác thì sống tại Lindon và coi Gil-galad như là đức vua tối cao của họ ở Trung Địa.
Hàng trăm năm sau, Celebrimbor, người cuối cùng trong chi tộc Feanor, đã thay mặt nữ hoàng Galadriel và lãnh chúa Celeborn để tiếp quản một vương quốc khác là Eregion.
Một số người Elf dòng Sindar không ở cùng Gil-galad mà lại di cư về phía Dãy núi Sương Mù và trở thành những tiên rừng như những người tại Lothlorien và Vương quốc Đất Rừng.
Những vương quốc của người Elf phát triển phồn thịnh trong hơn 1000 năm cho tới năm 1200 của thời đại thứ 2, Sauron bỗng xuất hiện dưới lốt 1 nhân vật có tên là Annatar mang đến cho người Elf những kiến thức mới lạ.
Đức vua Gil-galad không cảm thấy sự tin tưởng ở Sauron, ông ngăn cản không cho hắn tiến vào vương quốc của mình. Sauron sau đó lại xuất hiện tại vương quốc Eregion của Celegrimbor. Ở đây, hắn được chấp nhận và được lãnh chúa tin cậy.
Với sự giúp đỡ của Annatar, Celebrimbor đã tạo ra Những chiếc Nhẫn sức mạnh, nhưng 3 trong số chúng được luyện một cách bí mật và không có sự can thiệp nào của Sauron vào chúng.
Về sau, Sauron đã bộc lộ âm mưu thâm hiểm của mình khi luyện ra chiếc Nhẫn Chủ nhằm điều khiển những chiếc Nhẫn khác. Thế nhưng, người Elf không dễ dàng bị lừa, họ không sử dụng những chiếc Nhẫn và gửi nó đến những nơi an toàn hơn. Celebrimbor đã gửi chiếc nhẫn Nenya tới chỗ Galadriel và 2 chiếc nhẫn còn lại là Vilya cùng Narya tới chỗ của đức vua Gil-galad.
Sauron sau khi bị vạch trần âm mưu đã tiến hành một cuộc chiến nhằm quét sạch những dân tộc tự do sống tại Trung Địa nhưng hắn bị quân đội liên minh của đức vua Gil-galad và người Numenor đánh bại.
Tuy chiến thắng nhưng vương quốc Eregion cùng với lãnh chúa Celebrimbor đều bị tiêu diệt. Sau cuộc chiến, Lindon trở thành vương quốc lớn nhất của người Elf tại Trung Địa, những người sống sót của Trung Địa đều dồn về Lindon để nhận được sự che chở .
Liên minh giữa Elf và Người
Vào nửa cuối thời đại thứ 2, Loài người tiếp tục sinh sôi nảy nở và phát triển mạnh mẽ tại Trung Địa. Những người thừa kế dòng máu Numenor đã sáng lập ra 2 vương quốc lớn là Arnorvà Gondor.
Vào năm 3441 của thời đại thứ 2, quân đội của cả 2 vương quốc đã hợp với quân đội của người Elf tại Lindon, Rừng U ám và người Dwarf dòng Durin để tạo thành một liên minh khổng lồ nhằm đánh bại hoàn toàn lực lượng của Sauron. Cuộc chiến lớn nhất của thời đại thứ 2 đã kết thúc với chiến thắng dành cho Liên minh cuối cùng của Con Người và Elf.
Sau cái chết của đức vua Gil-galad trong trận chiến cuối cùng, những người Elf tại Lindon đều tiến hành vượt biển để về với vùng đất Aman của những Valar.
Trung Địa chỉ còn lại 3 xứ sở của người Elf là vùng cảng trước kia của Lindon do Cirdan trị vì, Lothlorien của Galadriel và Rivendell của Elrond. Sau chiến thắng hoàn toàn trước Sauron trong Cuộc Nhẫn chiến, những người Elf còn lại của 3 vương quốc hầu hết đã thực hiện hành trình rời Trung Địa để tới thiên giới Aman.
Số phận
Người Elf vốn ban đầu đã được Thượng Đế Eru ban tặng cho sự bất tử, nghĩa là họ sẽ mãi mãi trẻ trung cả về thể xác lẫn linh hồn.
Nhưng sau khi Chúa tể bóng tối Melkor làm biến đổi Arda thì sự bất tử của người Elf đã gặp những tác động không nhỏ. Chỉ có những người Elf sống dưới sự bảo hộ của các Valar tại Aman (vùng đất bất tử) mới có được sự bất tự trọn vẹn.
Trong khi những người ở Trung Địa thì không được như vậy, họ sẽ bất tử về linh hồn nhưng không bất tử về thể xác. Theo thời gian, thể xác của họ cũng sẽ dần lão hóa và tan biến cho đến khi biến thành những bóng ma không nơi trú ngụ.
Sở dĩ những người Elf sống ở Trung Địa đến tận thời đại thứ 3 mà vẫn không bị lão hóa về thể xác là do năng lực của 3 chiếc nhẫn sức mạnh. Chúng giúp trì hoãn thời gian lão hóa của họ.
Khi chiếc Nhẫn Chủ bị phá hủy, 3 chiếc nhẫn này cũng bị mất đi sức mạnh nên không lâu sau đó, hầu hết toàn bộ người Elf tại Trung Địa đã lên đường đến Aman bởi thời gian của họ giờ đây không còn nhiều.
Hành trình tới Aman
Sau thời điểm kết thúc Cuộc chiến Thịnh Nộ vào cuối thời đại thứ nhất, người Elf được cho phép trở lại thiên giới Aman bởi những Valar, họ phân ra làm 2 nhóm.
Một nhóm là những người Elf thuần chất chấp nhận đi theo tiếng gọi của những Valar và thực hiện cuộc hành trình vượt Biển Lớn để tới Aman. Ở đó, họ sẽ được hưởng một cuộc sống bất tử dưới sự che chở thần thánh (họ có thể trì hoãn việc chọn lựa thời điểm ra đi).
Còn nhóm thứ 2 là những Elf-lai, những người con lai giữa 2 chủng loài Elf và Người, họ có thể tự lựa chọn thân phận cho mình như là 1 trong 2 loài Elf hoặc Người. Hầu hết những ai chọn thân phận là Người đều ở lại Trung Địa, tiêu biểu là Elros, em trai của lãnh chúa Elrond. Ông đã chọn làm Người và trở thành vị vua đầu tiên của Numenor.
Trong thời đại thứ 3 của thế giới, với sự lên ngôi của Con Người thì những người Elf ở Trung Địa đã chọn lối sống ở ẩn tách xa thế giới con người. Sang đến đầu thời đại thứ 4 thì hầu như toàn bộ người Elf đã rời bỏ Trung Địa để đến với Vùng đất bất tử nằm ở phía bên kia Biển lớn.
Pingback: John Ronald Reuel Tolkien - Từ điển trực tuyến Việt Nam
Bài viết về chủng tộc Elf với sự cập nhật mới vào năm 2024 nhé các fan!